post-title Z lasu do lasu? Po majówkach czas na juniáles

Z lasu do lasu? Po majówkach czas na juniáles

Z lasu do lasu? Po majówkach czas na juniáles

 MY SŁOWIANIE 

W zeszłym miesiącu namawialiśmy Państwa do udziału w którymś z licznych i hucznych majálesów, czyli zabaw związanych z rozpoczęciem maja i nadejściem wiosny.  Z kolei czerwiec to czas na nieco mniej znaną tradycję juniálesów.

 

Skąd się wzięły?

Juniálesy wywodzą się z tradycji studenckich. Kiedyś rok akademicki kończył się w maju i dla studentów był to czas wielkiego świętowania. Wtedy też znane nam już majálesy były dla studentów okazją do nieformalnego pożegnania się ze swoją uczelnią. Najbardziej zbliżonym odpowiednikiem słowackich studenckich zabaw w Polsce są juwenalia.

Obecnie termin końca roku akademickiego może być różny na różnych uczelniach – może przypadać tak w maju, jak i w czerwcu. W związku z końcem roku akademickiego w czerwcu część słowackich szkół dostosowała nazwę święta, aby odpowiadała nowemu miesiącowi. Stąd mamy juniálesy.

Pomimo że tradycyjnie powinni brać w nich udział jedynie studenci, to dziś takie imprezy są organizowane również dla uczniów szkół podstawowych i średnich, a także dla ogólnej publiczności w formie lokalnych wydarzeń.

 

Jak wyglądały według tradycji?

Tradycyjne juniálesy organizowano pod gołym niebem, najczęściej na terenie szkoły. Wydarzenie skupiało się na tańcu, śpiewie oraz muzyce. Niektórzy uczniowie do dziś biorą z tej okazji lekcje tańca, aby pokazać swoje umiejętności z tego zakresu.

Na część oficjalną zapraszano również rodziców studentów. Na trawie wykładano iglastymi gałązkami dwa kręgi – jeden był przeznaczony dla studentów, drugi dla ich rodziców. Wokół iglastych kręgów ustawiano niewielkie ścięte świerki, ozdobione kolorowymi wstążkami.

 

Jak wyglądają dziś?

Juniálesy zachowały do dziś swój pierwotny taneczny charakter, ale dość często nie odbywają się już na świeżym powietrzu. W niektórych szkołach, na przykład w gminie Liptovské Sliače w północnej Słowacji, od lat 70. XX w. częścią juniálesu jest śpiewanie piosenek napisanych przez uczniów. Ic

h teksty opowiadają zwykle o życiu szkoły, o wyjątkowych wydarzeniach z roku szkolnego i konkretnych nauczycielach. Oprócz tego we wspomnianych Liptovskich Sliačach wszystkie piosenki muszą zaczynać się od słów:

Bože nám pomáhaj, majáles začínať,

aby nás vedeli, tí ľudia spomínať.

Pomagaj nam Boże, majáles zaczynać,

aby nas ci ludzie mogli powspominać.

Na uwagę zasługuje obecność w nich słowa majáles i brak jakiegokolwiek odniesienia do czerwca. Jest to wspaniały przykład tego, że tradycja – pomimo zachodzących w społeczeństwie zmian – jest w stanie przetrwać przez wiele lat w niezmienionej formie.

Tańce pod gołym niebem

Słowacja jest pełna wspaniałych tradycji, przepełnionych tańcem i muzyką. Maj i czerwiec są tego świetnym przykładem, ponieważ pozwalają ludziom na świętowanie nadejścia wiosny czy zakończenia roku szkolnego. Są okazją do zabaw, spotkań i rozmów z innymi ludźmi,  pomagają też zapomnieć o troskach życia codziennego czy studenckiego.

Mamy nadzieję, że Wy również dobrze się bawiliście, a jeśli dopiero zamierzacie wziąć udział w jakimś juniálesie – prajeme vám veselú zábavu!

Veleslava Opuk i Filip Leon Opuk
PolishSlovak.eu

MP 6/2022