MY SŁOWIANIE
Dzieciom w Polsce i na Słowacji początek września kojarzy się głównie z rozpoczęciem roku szkolnego. Wśród dorosłych sytuacja jest już jednak bardziej złożona i emocje związane z pierwszym września się różnią.
Smutny początek
Pierwszy września w Polsce kojarzy się głównie z negatywnymi wydarzeniami. Oprócz oczywistego smutku związanego z końcem wakacji dzień ten powszechnie przywodzi na myśl przede wszystkim początek II wojny światowej.
Uroczyste obchody przypominające wybuch wojny przyjęto rozpoczynać wcześnie rano o 4:30 w Wieluniu. Miejsce nie jest przypadkowe, bowiem zbombardowanie tego miasta jest przez część historyków uważane za rozpoczęcie konfliktu zbrojnego. Uroczystości rocznicowe odbywają się również w innych miastach w Polsce.
Radosne wspomnienie
Zupełnie inne spojrzenie na pierwszy września mają jednak Słowacy. Wiąże się on bowiem z Dniem Konstytucji Republiki Słowackiej (Deň Ústavy Slovenskej republiky). Święto zaczęto obchodzić w 1994 r., aby uczcić konstytucję, przyjętą 1 września 1992 r., która poprzedzała powstanie niezależnej republiki. Jako że dzień ten jest wolny od pracy, słowacki rok szkolny rozpoczyna się dopiero drugiego września, co oznacza, że słowaccy uczniowie otrzymali dodatkowy dzień wakacji!
Słowacka konstytucja została przyjęta po głosowaniu, w którym głosowało za nią 114 posłów. Uroczysty akt podpisania odbył się 3 września w Sali Rycerskiej (Rytierska sieň) na Zamku Bratysławskim. Warto zwrócić uwagę, że w przyszłym roku obchodzić będziemy trzydziestą rocznicę nowej Republiki Słowackiej.
Stare dzieje młodego państwa
Słowacja jest często mylnie widziana jako byt, powstały dopiero po I wojnie światowej jako część Czechosłowacji, który samodzielność osiągnął dopiero po rozpadzie federacji w 1993 r. Początki słowackich dziejów sięgają jednak bardzo dawnych czasów i wiążą się z funkcjonowaniem księstwa nitrzańskiego w IX w. Jako samodzielne państwo Słowacja zaistniała po raz pierwszy w latach 1939-1945.
Było jednak wówczas uzależniona politycznie i militarnie od Trzeciej Rzeszy – w zamian za pozorną niepodległość musiała oddać część swych południowych ziem Węgrom. Taki układ sił spowodował, że jako sojusznik III Rzeszy, wzięła udział w inwazji na Polskę we wrześniu 1939 r. Co było dalej, wszyscy wiemy. Na szczęście tamte trudne czasy w relacjach polsko- słowackich są już dawno za nami i od lat oba narody łączą więzi przyjaźni.
Veleslava Opuk i Filip Leon Opuk
PolishSlovak.eu
